U bent voor onderzoek op de Spoedeisende Hulp geweest omdat u bent flauwgevallen. Er is bij u gelukkig geen ernstige oorzaak voor het flauwvallen gevonden. Daarom mocht u met uitleg en instructies weer naar huis van de arts. In deze folder geven wij u meer informatie. Hieronder leest u:
- Wat flauwvallen is
- Oorzaken van flauwvallen
- Verschijnselen bij flauwvallen
- Onderzoek bij flauwvallen
- Behandeling bij flauwvallen
- Wat u zelf kunt doen bij flauwvallen
- Wanneer u contact moet opnemen met uw (huis)arts
Wat is flauwvallen?
Flauwvallen wordt veroorzaakt doordat er tijdelijk te weinig bloed door de bloedvaten van de hersenen stroomt. Hierbij verliest iemand maximaal enkele minuten het bewustzijn en komt spontaan weer bij. 1 op de 3 mensen valt gedurende het leven een keer flauw. Sommige mensen hebben het heel vaak, voor anderen is het eenmalig. Het kan op alle leeftijden voorkomen, maar komt het meest voor bij jongeren tussen 12-24 jaar en volwassenen boven de 60 jaar.
Wat zijn de verschijnselen bij flauwvallen?
- Zwarte vlekken voor de ogen zien
- Licht gevoel in het hoofd
- Geluid lijkt weg te ebben
- Bleekheid
- Gapen
- Misselijkheid
- Zweten
- Bewusteloos raken
Wat zijn de oorzaken van flauwvallen?
Er zijn verschillende oorzaken van flauwvallen:
- Vasovagale syncope: hierbij is er een te sterke werking van de bloeddrukreflex. Normaal gesproken zorgt het zenuwstelsel bij een daling van de bloeddruk ervoor dat de bloedvaten samenknijpen en het hart sneller gaat slaan. Op deze manier wordt er toch voldoende bloed naar de hersenen gepompt. Soms doet het zenuwstelsel dit niet of niet snel genoeg waardoor iemand flauwvalt. Op het moment dat er weer voldoende bloed naar het hart en de hersenen gaat, bijvoorbeeld door te gaan liggen, komt de flauwgevallen persoon vanzelf bij. Enkele bekende situaties waarbij dit kan voorkomen zijn: hevige emoties (pijn, angst, bloed zien), tijdens menstruatie, bij vochttekort (vb. door diarree, braken) en verblijf in een warme omgeving.
- Situationele syncope: hierbij ontstaat het flauwvallen tijdens een specifieke situatie, bijvoorbeeld kort na het eten, tijdens het plassen of het hebben van ontlasting of na het hoesten.
- Orthostase: hierbij past het lichaam zich te langzaam aan na een verandering van houding, bijvoorbeeld wanneer u snel gaat staan vanuit zittende/liggende houding. Er stroomt te veel bloed naar de benen waardoor de bloeddruk daalt en er te weinig bloed naar de hersenen stroomt. Sommige factoren kunnen het risico op orthostase vergroten zoals vochttekort, bepaalde medicatie (met name bloeddruk of hartslag verlagers) en alcoholgebruik.
Mensen die vaker flauwvallen, voelen dit meestal aankomen of weten bij welke situaties zij flauw kunnen vallen.
Wat is de behandeling bij flauwvallen?
Flauwvallen is meestal niet ernstig. Soms kan het wel lastig zijn indien u er vaak last van heeft. De behandeling bestaat voornamelijk uit leefstijladviezen om te voorkomen dat u opnieuw flauwvalt.
Wat kunt u zelf doen bij flauwvallen?
- Op het moment dat u aanvoelt dat u gaat flauwvallen, gaat u zo snel mogelijk liggen of zitten met het hoofd tussen de benen.
- Als u langere tijd moet staan, is het verstandig om te zorgen dat u stevig staat. U kunt zo nodig de benen kruisen of de beenspieren aanspannen. Op deze manier zorgt u dat er minder bloed naar de vaten in de benen zakt.
- Zorg dat u genoeg zout en water binnenkrijgt. Als de urine donker is, kan dit een teken zijn van te weinig water in het lichaam. Als u een hoge bloeddruk heeft, moet u voorzichtig zijn met inname van zout: overleg dit altijd met uw arts.
- Drink niet te veel alcohol.
- Als u weet bij welke situaties u gemakkelijk flauwvalt is het verstandig om deze situaties waar mogelijk te vermijden.
Wanneer contact opnemen met een (huis)arts?
Als u de klachten precies herkent van een eerdere keer flauwvallen, dan hoeft u niets te doen. Bij twijfel over de klachten is het wel verstandig om contact met een arts op te nemen. Neem direct contact op met een arts als u bent flauwgevallen en er sprake is van een van onderstaande situaties:
- Flauwvallen in liggende houding of tijdens inspanning, herhaaldelijk flauwvallen, of langer dan een paar minuten bewusteloosheid.
- Pijn op de borst of hartkloppingen voorafgaand aan het flauwvallen.
- Aanhoudende schokkende bewegingen of bijten op de tong.
- Als er acute hartdood in de familie voorkomt.
Meer informatie?
Voor meer informatie verwijzen wij u naar de Spoedeisende Hulp waar u behandeld bent of naar uw huisarts.