Sleutelbeenbreuk

De arts van de Spoedeisende Hulp (SEH) heeft bij u een gebroken sleutelbeen geconstateerd. U mag weer naar huis van de arts. Hier leest u:

  • wat een sleutelbeenbreuk is,
  • wat de behandeling is,
  • tips voor thuis,
  • hoe het herstel verloopt.

Wat is een sleutelbeenbreuk?

Een gebroken sleutelbeen is een veel voorkomende botbreuk. Deze botbreuk geneest meestal gemakkelijk. Er doen zich zelden complicaties voor.

Wat is de behandeling?

De behandeling is meestal eenvoudig: door rust en oefenen geneest de breuk. U geeft uw schouder rust door het dragen van een mitella (draagdoek). Het is belangrijk dat u daarnaast gedoseerd oefent (zonder uw schouder te belasten).

Rust bevordert de genezing. Maar zodra het mogelijk is, mag en moet u oefenen (zie hieronder). Als u niet oefent, wordt de breuk niet gestimuleerd om te genezen en kan uw schouder stijf worden.
Door het dragen van een mitella, zorgt u voor voldoende rust voor een goede genezing. Als er een sterk afwijkende stand bestaat, wordt dit in de loop van de eerste week meestal minder. In het algemeen is na zes weken de breuk zo goed genezen dat u uw arm weer kunt gebruiken. Na genezing van de breuk kan een verdikking van het bot op de plek van de breuk zichtbaar blijven.

In sommige gevallen wordt een sleutelbeenbreuk behandeld door middel van een operatie. Als dit nodig is zal de specialist van polikliniek dit met u bespreken.

Wat kunt u zelf doen?

  • Haal vier tot zes keer per dag de arm uit de mitella en probeert u om de elleboog even te strekken. Daarna buigt u en strekt u een paar keer de elleboog, om verstijving van de elleboog te voorkomen.
  • U kunt de mitella ’s nachts en tijdens het douchen of baden afdoen.
  • Als algemene regel: ‘luister’ naar uw pijn. Als u geen pijnklachten meer heeft, is de mitella niet meer nodig. Alles wat dan mogelijk is om zonder pijn te doen, is toegestaan.
  • Tegen de pijn kunt zo nodig paracetamol innemen.
  • Om verstijving van de schouder te voorkomen, is het nodig om draaioefeningen te doen. Doe deze oefeningen zodra het mogelijk is. Dit is meestal na ongeveer één week, wanneer u op controle bent geweest.
  • Draaioefeningen doet u door het bovenlichaam voorover te buigen, zodat de arm in de mitella vrij komt te hangen. U kunt dan draaiende bewegingen maken met de schouder. Bij deze oefening lijkt het alsof u in een grote pan roert, waarbij u in de loop van de tijd de pan steeds groter maakt.

Hoe verloopt het herstel?

Meestal krijgt u een afspraak mee voor controle na ongeveer één week op de polikliniek. Tijdens deze controle beoordeelt de arts hoe het met het medisch herstel van uw sleutelbeen gaat en kunt u vragen stellen.
De belangrijkste complicatie is het niet vastgroeien van de sleutelbeenbreuk.
Dit komt bijna nooit voor. Tijdens de controle wordt hier altijd speciaal op gelet.

Voor meer informatie of vragen verwijzen naar de Spoedeisende Hulp waar u behandeld bent of uw huisarts.

Meer informatie?

Voor meer informatie verwijzen wij u naar de Spoedeisende Hulp waar u behandeld bent of uw huisarts.

Schouderluxatie

De arts van de Spoedeisende Hulp (SEH) heeft bij u een schouderluxatie geconstateerd. U mag weer naar huis van de arts. Hier leest u:

  • Wat een schouderluxatie is,
  • wat de behandeling is,
  • wat u zelf kunt doen,
  • hoe het herstel verloopt,
  • wanneer u contact moet opnemen met een arts.

Wat is een schouderluxatie?

Schouderluxatie is het ‘uit de kom gaan’ van de bovenarm. Dat betekent dat het bovenarmdeel van het schoudergewricht niet meer op zijn plaats zit in de schouderkom.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

In de meeste gevallen wordt er eerst een röntgenfoto gemaakt om te kijken of de schouder uit de kom is en of er eventueel botbreuken zijn. Daarna zal de arts de schouder weer in de kom proberen te krijgen. Afhankelijk van de situatie kan de arts u een prik geven en/of in een lichte slaap brengen. Nadat de arm in de kom is teruggeplaatst vermindert de pijn. Na de terugplaatsing wordt weer een röntgenfoto gemaakt om de stand van de schouder te controleren.

Wat is de behandeling?

Door de luxatie zijn de banden rond het schoudergewricht opgerekt en de weke delen beschadigd. Om de banden te laten genezen is rust nodig. U gaat naar huis vanaf de Spoedeisende Hulp met een mitella, zodat uw schouder rust krijgt. Draag de mitella overdag. ’s Nachts hoeft u geen mitella te dragen maar laat u de arm tegen het lichaam rusten met daaroverheen een strak shirt (of u doet de arm met mitella onder het shirt). Voor het douchen mag de mitella even af maar zorg er dan wel voor dat u de arm tegen het lichaam houdt. U mag de eerste weken absoluut niet de arm naar buiten draaien en omhoog steken (iets uit een kastje pakken) om te voorkomen dat uw arm opnieuw uit de kom gaat.

Wat kunt u zelf doen?

  • Het is goed om in de mitella de vingers goed te blijven bewegen en minimaal een paar keer per dag een vuist te maken. Vooral de eerste week heeft de schouder voldoende rust nodig.
  • Om de genezing te stimuleren en eventuele pijn te voorkomen, krijgt u soms voor een aantal dagen pijnstillers voorgeschreven. Wij raden u aan deze pijnstillers ook daadwerkelijk in te nemen.

Hoe verloopt het herstel?

Voor verdere controle en behandeling krijgt u een vervolgafspraak mee. U moet er rekening mee houden dat u ook na een herstelperiode van zes weken nog een tijd nodig heeft voordat u de schouder weer goed kan gebruiken voor krachtinspanningen.
Soms komt het voor dat de banden om de schouder niet goed of onvoldoende genezen en de schouder opnieuw uit de kom schiet. Als dit vaker voorkomt, kan een operatie overwogen worden. Soms kan er (tijdelijk) een doof gevoel ontstaan op de bovenarm.

Wanneer contact met de arts?

Bij abnormale zwelling van de hand en of onderarm, huidverkleuring of toename van de pijn neemt u contact op met de polikliniek of de Spoedeisende Hulp.

Meer informatie?

Voor meer informatie verwijzen wij u naar de Spoedeisende Hulp waar u behandeld bent of uw huisarts.

Gips om uw arm

Op de Spoedeisende hulp heeft u gips gekregen om uw arm. U mag weer naar huis van de arts. Hier leest u:

  • wat gips is en waar het voor zorgt,
  • hoe het aangelegd wordt,
  • over adviezen van kalkgips,
  • adviezen om zwelling te voorkomen danwel te verminderen.

Wat is gips en waar zorgt het voor?

Het gipsverband dat op de Spoedeisende Hulp wordt gebruikt is gemaakt van kalk. Het zorgt er voor dat het bot in de goede stand blijft staan en biedt bescherming aan beschadigde gewrichten of pezen.

Hoe wordt het gips aangelegd?

Eerst wordt een soort kous om uw arm gedaan, vervolgens een soort wattenverband en daarna wordt het gips aangebracht. Het gips is nat en wordt warm. Het gips wordt eerst aangelegd als een soort spalk waarbij aan één kant van de arm het gips open blijft. Soms wordt het gips rondom de arm aangebracht en wordt er later (op de spoedeisende hulp) een reepje uitgezaagd. Dit is nodig om de zwelling goed de ruimte te geven, zodat de bloedsomloop in de arm niet wordt belemmerd. Zodra de zwelling is afgenomen kan, indien nodig, het gips helemaal rondom de arm gemaakt worden. Dit gebeurt op de polikliniek.

Adviezen Kalkgips

  • Kalkgips is pas na 24 tot 48 uur volledig droog en hard.
  • Laat het gips om uw arm deze eerste dag niet op een harde ondergrond rusten, maar bijvoorbeeld op een kussen.
  • Het gips mag niet nat worden, bij het douchen kunt u bijvoorbeeld een douchehoes/plastic zak gebruiken ter bescherming.
  • U kunt last hebben van jeuk. Dit komt door vocht tussen uw huid en het gips. De jeuk kunt u tegengaan door te föhnen tussen huid en gips. Doe dit met koude lucht om mogelijke verbranding van de huid te voorkomen. Gebruik geen voorwerpen zoals een breinaald om de jeuk te bestrijden, dit kan ernstige huidbeschadigingen veroorzaken.

Adviezen om zwelling te voorkomen dan wel te verminderen

Houdt uw ingegipste arm zo veel mogelijk omhoog om te voorkomen dat uw arm/hand gaat zwellen. Eventuele ringen en andere sieraden kunt u hierom beter afdoen.

Draag uw arm in een mitella en zorg hierbij dat uw hand hoger is dan uw elleboog:

  • Uw hand moet volledig in de mitella rusten.
  • In de nacht kunt u uw arm op een kussentje laten rusten en doet u de mitella af.

Advies

Om uw gewrichten soepel te houden en de bloedsomloop te stimuleren is het van belang dat u 2 à 3 keer per dag oefeningen doet.

1. Maak een vuist en strek daarna uw vingers,
2. Draai rondjes met uw schouder,
3. Als uw elleboog niet is ingegipst buigt en strekt u de elleboog.

Wanneer moet u contact opnemen met het ziekenhuis

  • Als uw vingers blauw, wit of erg dik worden,
  • Als uw vingers tintelen en dit niet overgaat,
  • Als u uw vingers nauwelijks kunt bewegen,
  • U pijn of knellen voelt die niet overgaat,
  • Het gips gebroken of gescheurd is,
  • Het gips nat geworden is.

Meer informatie?

Voor meer informatie verwijzen wij u naar de Spoedeisende Hulp waar u behandeld bent of uw huisarts.

Drukverband

De arts heeft bij u een verstuiking, verscheuring, verzwikking of kneuzing van een gewricht geconstateerd. Hiervoor hebt u een drukverband gekregen, waardoor het geblesseerde gewricht steun krijgt en de zwelling en/of pijn afneemt. U mag weer naar huis van de arts. Hier leest u:

  • adviezen voor letsel aan een gewricht van het been,
  • adviezen voor letsel aan een gewricht van de arm
  • bij welke klachten u contact moet opnemen met uw (huis)arts.

Adviezen letsel aan gewrichten been

  • Belast alleen op geleide van de klachten. Bij veel pijn moet u meer rust houden.
  • Gebruik elleboogkrukken wanneer u moet lopen, als de arts u dit heeft geadviseerd.
  • Laat het been niet afhangen maar houd het been zo veel mogelijk hoog, de voet hoger dan de knie en de knie hoger dan de lies. Hierdoor zal de zwelling sneller afnemen en de pijn verminderen.
  • Leg ’s nachts een kussen onder het voeteneinde van het matras.
  • Beweeg de voet geregeld op en neer om vastzitten van de enkel te voorkomen.
  • Maak geen draaiende beweging. De banden krijgen dan te weinig rust.
  • Draag de eerste tijd na het verwijderen van het steunverband stevig schoeisel.

Adviezen letsel aan gewricht arm

  • Houd de arm in de mitella of in de sling. Doe deze ’s nachts af.
  • Zorg er voor dat u uw hand iets hoger houdt dat uw elleboog. Dit zorgt ervoor dat de zwelling en of de pijn sneller afneemt.
  • Beweeg regelmatig uw vingers en schouder (strekken en buigen van de vingers; draaiende beweging schouder) om te voorkomen dat deze stijf wordt.
  • Leg eventueel uw onderarm op een kussen als u aan tafel zit of op bed ligt.
  • Draag aan de aangedane arm geen sieraden.
  • Als pijnstilling mag u paracetamol gebruiken, tenzij de arts met u andere pijnmedicatie heeft afgesproken.
  • Uw behandelend arts heeft met u afgesproken hoe lang u het drukverband moet laten zitten en wanneer het eventueel kan worden vervangen door een ander soort verband.

Wanneer contact opnemen met een arts?

Wanneer de enkel of hand erg dik wordt, kan dit leiden tot een slechte doorbloeding, wat klachten van spieren of zenuwen kan veroorzaken. Maak daarom het verband om het gewricht losser wanneer er sprake is van een toename van de zwelling, tintelingen in de voet of hand en/of wanneer de pijn verergert. Neem zo nodig contact op met de Spoedeisende Hulp, de huisarts of de HAP (huisartsenpost).

Meer informatie?

Voor meer informatie verwijzen wij u naar de Spoedeisende Hulp waar u behandeld bent of uw huisarts.

Dakpanpleisterverband

U heeft op de Spoedeisende Hulp een zogenaamd dakpanpleisterverband of buddytape aangemeten gekregen aan vingers of tenen. Voor het gemak spreken we in deze informatie over dakpanpleisterverband.

U mag weer naar huis van de arts. Hier leest u:

  • wat een dakpanpleisterverband is,
  • tips voor thuis,
  • hoe het herstel verloopt.

Wat is dakpanpleisterverband?

U heeft een dakpanpleisterverband gekregen, omdat u uw vinger of teen heeft gebroken of gekneusd. Het verband is om twee tenen/vingers aangebracht, zodat de gezonde teen/vinger de aangedane teen/vinger kan ondersteunen. Tussen de tenen/vingers komt een gaasje tegen het smetten. De pleisters van het verband kruisen elkaar en worden dakpansgewijs om de tenen aangebracht.

Wat kunt u verder zelf doen?

Voor een voorspoedige genezing is het van belang dat u het verband zo lang laat zitten als uw arts u heeft geadviseerd. De tijd dat het verband moet blijven zitten kan per persoon verschillen.

  • Het verband mag niet nat worden omdat de huid onder het verband dan stuk kan gaan.
  • Als het verband nat of erg vuil is, mag u het vervangen. Het is de bedoeling dat u een nieuw verband op dezelfde manier aanlegt als het oorspronkelijke verband; dakpansgewijs, laag over laag. Uw verpleegkundige kan u hier uitgebreid over informeren.
  • Draag stevig en goed beschermd schoeisel wanneer u een dakpanpleister om de tenen heeft.
  • Als u allergisch bent voor pleisters kan er (ernstige) irritatie van de huid ontstaan onder het verband. U kunt er dan voor kiezen het verband te verwijderen. In plaats daarvan moet u stevige schoenen dragen om de pijnlijke teen te ondersteunen. Overleg in elk geval met uw arts of verpleegkundige. Ook voor een pijnlijke vinger geldt dat u bij een allergische reactie van de huid het verband kunt verwijderen. De vinger kunt u dan voorzichtig gebruiken zolang het niet te pijnlijk is.

Hoe verloopt het herstel?

De teen of vinger kan zeker enkele weken pijnlijk blijven.

Meer informatie?

Voor meer informatie verwijzen wij u naar de Spoedeisende Hulp waar u behandeld bent of uw huisarts.

AC (of sleutelbeen)-luxatie

De arts van de Spoedeisende Hulp (SEH) heeft bij u een AC-luxatie (acriomioclaviculaire luxatie) geconstateerd. U mag weer naar huis van de arts. Hier leest u:
  • wat een AC-luxatie is,
  • waar u last van kunt hebben,
  • tips voor thuis,
  • wat u zelf kunt doen,
  • hoe het herstel verloopt.

Wat is een AC (of sleutelbeen)-luxatie?

De bovenkant van de schouder bestaat uit meerdere botdelen die door kapsels en banden met elkaar verbonden zijn. Het AC-gewricht is het gewricht dat te voelen is als het uitstekende botdeel boven op de schouder. Dit is het gewricht tussen sleutelbeen en schouder. Bij een luxatie zit het uiteinde van het sleutelbeen niet meer op de juiste plaats. Dit komt door het scheuren van kapsel en banden van het AC-gewricht. AC-luxaties worden meestal veroorzaakt door een val op de bovenzijde van de schouder of door een val met uitgestrekte arm.

Wat zijn de klachten?

Bij een AC-luxatie kunt u veel pijn hebben boven op de schouder. Als u de bovenarm ten opzichte van de schouder beweegt, neemt de pijn toe. Verder kan het zijn dat het uiteinde van het sleutelbeen hoger dan normaal staat. U ziet en voelt dan een knobbel vlak onder de huid. Dit herstelt in het algemeen vanzelf.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

Om een AC-luxatie vast te stellen, krijgt u een lichamelijk onderzoek. Daarnaast kunnen er röntgenfoto’s gemaakt worden. De ernst van beschadiging kan per persoon verschillend zijn.

Wat is de behandeling?

Een AC-luxatie wordt meestal met behulp van een mitella behandeld. Op de SEH heeft u deze van een verpleegkundige gekregen. Het doel van de mitella is om de beweging van uw arm te beperken zodat het gewricht minstens een week voldoende rust krijgt.

Afhankelijk van de ernst van de klachten krijgt u mogelijk een controle afspraak mee voor de polikliniek.

In sommige gevallen wordt een AC-luxatie behandeld door middel van een operatie. Als dit nodig is zal de specialist van polikliniek dit met u bespreken.

Wat kunt u zelf doen?

  • Probeer uw arm gedurende de eerste week zo veel mogelijk rust te geven. De mitella helpt daarbij. De eerste zes weken wordt zwaar tillen afgeraden.
  • Om de genezing te stimuleren en eventuele pijn te voorkomen, krijgt u soms voor een aantal dagen pijnstillers voorgeschreven. Wij raden u aan deze pijnstillers ook daadwerkelijk in te nemen.
  • Het is van belang dat u de schouder oefent om verstijving te voorkomen. Doe overdag om de vier uur de draagdoek even af. Oefen de elleboog door deze enkele malen helemaal te buigen en te strekken. Hierna oefent u 1 minuut de schouder door deze rustig rond te zwaaien in kringen. Maak de kringen steeds groter, zowel linksom als rechtsom. Doe de mitella daarna weer om.

Hoe verloopt het herstel?

Na een week nemen de klachten vaak al gedeeltelijk af. Als het met u arts besproken is, mag u de mitella dan ook aflaten. Bij de meeste patiënten herstelt het gewricht vanzelf. In enkele gevallen zal de specialist na het polikliniekbezoek alsnog fysiotherapie voorschrijven. Afhankelijk van de ernst van aandoening kan het soms maanden duren voor de schouder weer volledig belastbaar is. Bij sommige patiënten blijft de schouder bij belasting gevoelig. Het is goed dat u zich realiseert dat bij het vaststellen van een aandoening de situatie voor iedereen anders is.

Meer informatie?

Voor meer informatie verwijzen wij u naar de Spoedeisende Hulp waar u behandeld bent of uw huisarts.